کاهش ذخیره تخمدان و آنچه باید خانمها در مورد آن بدانند، بسیار مهم است. این مشکل زمانی اتفاق می افتد که تخمک های کمتری در تخمدان خانم ها تولید می شود. این کاهش تخمک روند باردار شدن را دشوار می کند. از این رو درمان عدم باروری اولین مسئله ای است که خانم ها پیگیر آن می شوند. در صورت کاهش ذخیره تخمک، امکان باروری کاهش پیدا می کند. با این وجود خانم ها حتی با یک تخمک هم می توانند باردار شوند. کیفیت تخمک و اسپرم در باروری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. علاوه بر این عملکرد رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها نقش مهمی را در این اتفاقات ایفا می کنند. در این مقاله می خواهیم به کمک خانم دکتر رویا شهریاری پور بهترین متخصص زنان در تهرانپارس این موضوع را بررسی کنیم.
کاهش ذخیره تخمدان چیست؟
کاهش ذخیره تخمک به معنای کم بودن تعداد تخمک ها در یک خانم نسبت به همسن و سالان خود می باشد. در سنین 30 الی 40 سال میزان تخمک ها باید چیزی حدود 32000 الی 35000 تخمک باشد. اگر کمتر از این بازه باشد، به آن کاهش ذخیره تخمدان گفته می شود.
کاهش ذخیره تخمدان درباره آن دسته از خانمهایی مطرح است که در سنین پایین چنین مشکلی دارند. خانم هایی که در سنین بالاتر هستند و تجربه بچه دار شدن را دارند، چندان این موضوع ممکن است برای آنها نگران کننده نباشد. در مقابل خانم هایی که مجرد هستند و در سنین 30 الی 40 سال به سر می برند، این موضوع می تواند بسیار نگران کننده باشد.
کاهش تخمک با افزایش سن امری طبیعی است اما در سنین کمتر از چهل سال نمی توان آن را طبیعی تلقی کرد. وقتی زودتر از حد انتظار چنین مسئله ای برای یک خانم بوجود می آید باید به یک متخصص زنان مراجعه کند. احتمالاً پزشک ذخیره تخمک ها را به شما توصیه کند.
علائم کاهش ذخیره تخمدان
اغلب اوقات پس از چند سال ازدواج و با وجود داشتن شرایط جسمی خوب، علائمی از بارداری وجود ندارد. اگر به این موضوع شک دارید که ذخیره تخمک های شما کاهش یافته، بهتر است به متخصص زنان برای انجام آزمایشات بیشتر مراجعه کنید. از کجا بدانیم چنین مشکلی داریم؟ معمولا کاهش ذخیره تخمدان با علائمی زیر همراه است:
بی نظمی دوره قاعدگی
کوتاه شدن دوره قاعدگی
تب و گرگرفتگی قبل و یا در دوران قاعدگی
خشکی واژن
دلایل کاهش ذخیره تخمدان
برای کاهش ذخیره تخمدان از نظر علمی دلایل مختلفی وجود دارد. اگر چه افزایش سن یکی از بزرگترین دلایل کم شدن ذخیره تخمدان است اما گاهی هیچ دلیل مشخصی پشت آن نیست. ژنتیک یا هرگونه درمان پزشکی می تواند روی ذخیره تخمک ها تاثیر بگذارد. در ادامه به هر یک از دلایلی که موجب این امر می شوند اشاره خواهیم کرد.
اختلالات ژنتیکی که بر کروموزوم X تأثیر می گذارند.
شیمی درمانی
انجام عمل جراحی تخمدان ها
از دست دادن یک یا هر دو تخمدان
بیماری نقص ایمنی
کاهش ذخیره تخمدان در سنین پایین
کاهش تخمک در سنین پایینی که یک زن در اوج آزاد سازی تخمک و باروری است، اصلا امری عادی و طبیعی نیست. لازم است این موضوع حتماً توسط پزشک بررسی شود. قطعا استفاده از روش های جلوگیری، درمان و یا کنترل برخی عارضه ها در زنان می تواند موجب چنین مسئله ای شود. وقتی در سنین پایین دچار چنین مشکلی می شوید، متخصص زنان برای شما فریز کردن ذخیره تخمدان را تجویز می کند.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کنیم؟
بروز دردهای شدید در زمان قاعدگی و یا نامنظم بودن سیکل قاعدگی می تواند نشان از اختلال در کارکرد طبیعی تخمدانها باشد. از سوی دیگر زنانی که دچار گرگرفتگی های غیر طبیعی و پیش از یائسگی می شوند، باید این مسئله را توسط پزشک پیگیری نمایند. همچنین در صورتی که زوجین روابط زناشویی داشته اما باردار نمی شوند، لازم است تحت معاینات ژنتیکی قرار بگیرند. بطور کلی هر یک از این عوامل نیازمند مراجعه به پزشک و درمان منظم می باشد.
سوالات متداول
مطالعات نشان می دهد که میزان از دست دادن تخمک پس از 35 سالگی افزایش می یابد.
بله، زنان همچنان می توانند با کاهش ذخیره تخمدان باردار شوند. IVF یکی از جدیدترین روشهای لقاح مصنوعی است که برای افزایش شانس باروری خانم ها استفاده می شود.
بله. استرس سهم عظیمی در بسیاری از مشکلات دارد.
کلام پایانی
مسئله باروری و برطرف نمودن موانع بارداری یکی از مسائل مهم در علم پزشکی و ژنتیک می باشد. علم پزشکی همچنان در تلاش است تا راه حل های موثری را برای درمان چنین مشکلی کشف کند. از جمله عوامل مهم عدم باردار شدن زنان کمبود تعداد تخمکها می باشد. این کاهش ذخیره تخمدان بخاطر عواملی همچون افزایش سن، آسیب دیدن تخمدانها، وجود عوامل وراثتی و سایر موارد بروز می کند. کاهش تخمک با علائمی همچون به هم ریختگی و بی نظمی دوران قاعدگی در زنان و نیز خشکی واژن مشخص می شود. اگر به موقع به پزشک متخصص مراجعه شود، این مشکل قابل کنترل و درمان خواهد بود.