بارداری با آندومتریوز یکی از دغدغه هایی است که زنان مبتلا به آندومتریوز نگران آن هستند. با توجه به وضعیت و موقعیت رشد آندومتریوز امکان بارداری تا حدودی کاهش پیدا می کند. به ویژه اگر پزشک درمان دارویی را شروع کرده باشد. در چنین مواقعی متخصص زنان با تخصصی که در زمینه نازایی و باروری دارد، می تواند این وضعیت را به خوبی در درمان مدیریت کند. در این مطلب قصد داریم هر آنچه که باید در مورد این موضوع بدانید را با بهره گیری از تجربیات دکتر رویا شهریاری پور بررسی نماییم. دکتر رویا شهریاری پور بهترین جراح لاپاراسکوپی در تهران است که بیماران متعددی را درمان کرده اند.
بارداری با آندومتریوز امکان پذیر است؟
در بسیاری از موارد دیده شده که اغلب زنان مبتلا به اندومتریوز به طور طبیعی باردار شده اند. یک بررسی اجمالی نشان داده که برخی از زنان مبتلا به آندومتریوز برای باردار شدن دچار مشکل می شوند. در فرایند باردار شدن، یک تخمک باید از یکی از تخمدان ها آزاد شود.
سپس تخمک باید از طریق لوله فالوپ عبور کند و بارور شود. بافت آندومتر پوششی است که در رحم ایجاد می شود و در پریودی فرو می ریزد. گاهی این لایه مخاطی مانع از عبور تخمک می شود. از نظر پزشکان و متخصصان زنان و زایمان آندومتریوز درمان می شود اما خللی در روند لقاح و حفظ جنین ایجاد می کند.
به نوعی می توان گفت بارداری با آندومتریوز غیرممکن می شود. دو مطلب مهم در این خصوص وجود دارد که پزشکان زنان و زایمان در خصوص زنانی که مبتلا به آندومتریوز هستند، توجه به آن را مهم و ضروری میدانند. در ادامه به این دو مطلب اشاره خواهیم داشت.
بارداری با وجود آندومتریوز و چسبندگی
بارداری با آندومتریوز قاعدتا با افزایش شدت لایه آندومتر،بافت اسکار و میزان چسبندگی، باعث می شود درصد لقاح کاهش پیدا کند. آندومتریوز مانند یک کیست چسبنده به رحم عمل می کند. این چسبندگی معمولاً در ناحیه لوله فالوپ و تخمدان اتفاق می افتد. در مواردی که میزان بافت آندومتریوز بزرگ باشد وجود این بافت چسبنده مانع از عمل صحیح لقاح و ارتباط اسپرم و تخمک خواهد شد. در این صورت پزشک قبل از حاملگی برطرف شدن آندومتریوز را لازم و ضروری می داند. چون گسترش آن موجب از دست رفتن رحم، تخمدان و اجزای باروری می شود.
درصد بارداری با وجود آندومتریوز
خوشبختانه درصد بارداری با آندومتریوز بالا است. چه بسا افرادی با وجود آندومتریوز زایمان طبیعی را هم تجربه کردند. تنها درصد بسیار کمی از زنان مبتلا به آندومتریوز هستند که توانایی باردار شدن را نخواهند داشت. به طوری که شاید این درصد به یک دهم از مبتلایان این بیماری برسد. علت آن نیز مربوط به میزان ذخیره تخمک ها است.
بر اساس آزمایش AMH می توان میزان ذخیره تخمک ها را ارزیابی کرد. پس از درمان با دارو امکان کاهش و از دست رفتن میزان قابل توجهی از تخمک ها وجود دارد. در چنین شرایطی متخصص زنان اقدام به فریز کردن تخمک ها می کند تا شانس باروری را پس از درمان افزایش دهد.
نحوه اقدام برای بارداری با آندومتریوز
همانطور که اشاره شد زنانی که مشکل آندومتریوز دارند حاملگی برای آنها غیرممکن نیست. اغلب پزشکان معتقد هستند که قبل از اقدام برای حاملگی، آندومتریوز باید بطور کلی آندومتریوز درمان و برطرف شود. سپس اقدام به بارداری صورت گیرد. چون بارداری با وجود این عارضه خطرناک خواهد بود و وجود چسبندگی می تواند شرایط را برای مادر بدتر کند. همچنین به عقیده برخی از پزشکان زنان و زایمان اگرچه وجود آندومتریوز مانع از بارداری نمی شود اما خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
در شرایطی بیمار دارای آندومتریوز خفیف می باشد و امکان بارداری برای بیمار فراهم است. با این وجود می بایست زیر نظر متخصص زنان باشد و بطور مرتب وضعیت خود را بررسی کند. از سویی دیگر برخی بیماران ممکن است نیاز به روش لقاح مصنوعی برای بارداری داشته باشند. استفاده از IVF یکی از روش های بارداری مصنوعی است.
آیا بارداری با آندومتریوز خطرناک است؟
حاملگی با آندومتریوز مسئله ای است که اگر زیر نظر پزشک انجام نشود، ممکن است برای مادر و بخصوص جنین خطرناک باشد. مراحل باردار شدن طبیعی بدین صورت است که یک تخمک باید از یکی از تخمدان ها آزاد شود. سپس تخمک باید از طریق لوله فالوپ عبور کند. نحوه بارور شدن تخمکها در لوله فالوپ اتفاق می افتد. سپس تخمک بارور شده باید به دیواره رحم بچسبد. اینجاست که بافت آندومتریوز ممکن است روند طبیعی بارداری را مختل کند. زیرا وجود هر نوع بافت غیر طبیعی خطر آفرین بوده و مشکلات متعددی را بوجود می آورد. این مشکلات عبارتند از:
مانع از آزاد شدن تخمک از تخمدان می شود.
لوله های فالوپ را مسدود می کند.
عملکرد صحیح لوله های فالوپ را متوقف می کند.
مانع از چسبیدن تخمک بارورشده به رحم می شود.
همچنین آندومتریوز خطراتی دیگری نیز دارد مثلا می تواند به تخمک یا اسپرم آسیب برساند و در نهایت التهاب ایجاد کند. باردار شدن با وجود آندومتریوز ظاهرا کمی سخت و خطرناک به نظر میرسد اما با زیر نظر پزشک می توان میزان خطر آن را کاهش داد. اکثر زنان مبتلا به اندومتریوز زمانی که تحت معالجه پزشک قرار میگیرند، میتوانند خطرات بارداری با آندومتریوز را به حداقل و تقریبا صفر برسانند.
یک تجربه بارداری با آندومتریوز
در این بخش می خواهیم از تجربه کسانی آندومتریوز شدید دارند و باردار شده اند، صحبت کنیم.
خانم 39 ساله ای که بر اثر آندومتریوز سه سال بود که دچار نازایی شده بودند. پس از پیگیری های مکرر توانستند با روش لقاح مصنوعی یا IVF باردار شوند. یک بارداری موفق که با انجام سونوگرافی منظم و مراجعه منظم به پزشک رقم خورد.
با آرزوی سلامتی برای تمامی خانم های و مادران باردار که در شرایط سخت درمانی به سر می برند.
سوالات متداول
هیچ دلیل علمی برای بروز آندومتریوز وجود ندارد اما شواهد نشان میدهد که این مشکل تا حدودی وراثتی می باشد.
درصد مشخصی را نمی توان برای آن بیان کرد. چون آندومتریوز برای هر یک از خانم ها متفاوت است.
بله مواردی بودند که امکان بارداری با وجود آندومتریوز فراهم شده و توانستند باروری موفقی بعد از چند سال درمان داشته باشند.
کلام پایانی
امروزه پیشرفت علم پزشکی کمک کرده تا تقریبا هیچ مشکل و بیماری وجود نداشته باشد که مانع از باردار شدن شود. اگرچه آندومتریوز نوعی بیماری است که باید حتما درمان شده و نباید نگاهی سهل انگارانه به آن داشت. خوشبختانه امکان بارداری با آندومتریوز وجود دارد. کافی است که زنان مبتلا به آندومتریوز حتی اگر فعلا قصد باردار شدن را هم ندارند، حتما به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند. هرچه سریعتر روند درمان را آغاز کنند و مانع از رشد بیشتر این بیماری شوند، شرایط بهتری خواهند داشت.
