رحم یک عضو مهم در بدن بانوان است که ممکن است در اثر عوامل مختلف، دچار مشکل و عارضه های مختلفی شود. مشکلات رحمی شامل عفونت و یا خونریزی های غیر طبیعی و … ممکن است در افراد مختلف پدیدار شوند؛ درصورت بروز چنین مشکلاتی نیاز است تا پزشک داخل رحم را ببیند و آن را مورد برسی قرار دهد. یکی از راه های بررسی و دیدن داخل رحم هیستروسکوپی رحم است. در ادامه مقاله، دکتر رویا شهریاری پور هیستروسکوپی رحم را به طور کامل مورد بررسی قرار داده است.
هیستروسکوپی امروزه یکی از روش های رایج برای تشخیص و اصلاح بیماری های مربوط به زنان است. این جراحی که بسیار کم تهاجم و ایمن است، به برش های گسترده روی بدن و بستری شدن نیازی ندارد. این روش به پزشک این امکان را می دهد تا داخل رحم را از طریق هیستروسکوپ بررسی کند و هرگونه بیماری و مشکل غیر طبیعی را تشخیص دهد یا درمان کند. میتوان برای برداشتن پولیپ، فیبروم و چسبندگی می توان از هیستروسکوپی جراحی استفاده کرد. هیستروسکوپی می تواند بخشی از فرآیند تشخیصی و همچنین فرآیند درمان باشد.
انواع هیستروسکوپی رحم
هیستروسکوپی در دو روش تشخیصی و درمانی انجام می گیرد که در ادامه هرکدام را شرح میدهیم:
هیستروسکوپی تشخیصی
هیستروسکوپی تشخیصی برای بررسی مشکلات رحم و تشخیص بیماری ها کاربرد دارد. با کمک این روش می توان عارضه های زیر را تشخیص داد:
- خونریزی غیر طبیعی رحم
- ناباروری و سقط مکرر
- تشخیص سرطان آندومتر
- میوم رحم
- اسکار و چسبندگی رحم
- پولیپ رحم
- بررسی دیواره داخلی رحم
- تشخیص اختلالات مادرزادی
هیستروسکوپی تشخیصی تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی خفیف انجام میشود وبرای کاهش خطر در صورت بارداری احتمالی، هیستروسکوپی تشخیصی معمولاً پس از قاعدگی انجام می شود.
همچنین ممکن است ازهیستروسکوپی برای تأیید نتایج سایر آزمایش‌ها مانند سونوگرافی یا هیستروسالپنگوگرافی (HSG) استفاده شود. HSG یک آزمایش رنگ با اشعه ایکس است که برای بررسی مسدود بودن لوله های فالوپ استفاده می شود. لوله های فالوپ مسدود شده ممکن است باردار شدن را دشوار کند.
هیستروسکوپی درمانی
به کمک هیستروسکوپی درمانی می توان بسیاری از عارضه های تشخیص داده شده در رحم را درمان کرد. هیستروسکوپی درمانی معمولا همزمان با هیستروسکوپی تشخیصی انجام می شود، بدین صورت که در کنار هیستروسکوپ، ابزار درمانی نیز از طریق دهان رحم، وارد حفره رحم شده و جراح به درمان عارضه می پردازد. در هیستروسکوپی درمانی، میوم ها، پولیپ و کیست از رحم برداشته می شوند. هیستروسکوپی درمانی برای درمان موارد زیر کاربرد دارد:
- برداشتن فیبروم رحم
- درمان چسبندگی رحم
- برداشتن پولیپ رحم
- رفع مشکلات ناباروری
- تعیین محل قرار گیری دستگاه IUD
از سایر کاربرد های هیستروسکوپی درمانی:
- علت سقط های مکرر یا مشکلات باروری وبرطرف کردن چسبندگی‌های رحمی تشخیص داده میشود
- کاشت آی‌یو‌دی(IUD) ؛ جابجایی آی یو‌دی هایی که در مکان درست قرار داده نشده‌اند
- تشخیص و برداشتن بافت جفت بعد از تولد
- کاشت ایمپلنت پیشگیری از بارداری دردهانه فالوپ، روشی برای عقیم سازی دائمی است
- برطرف کردن پریودهای نامنظم و دردهای شدید آن
آمادگی برای جراحی هیستروسکوپی
قبل از جراحی، پزشک با انجام آرمایش ها و تست های مختلف سلامت عمومی، از اینکه شما برای هیستروسکوپی رحم کاندیدای مناسبی هستید اطمینان حاصل می کند. هیستروسکوپی رحم باید بگونه ای برنامه ریزی شود که با دوران قاعدگی شما تداخل نداشته باشد. معمولا توصیه می شود که تا 24 ساعت قبل از جراحی از دوش گرفتن خودداری کنید. پزشک هر آنچه لازم است قبل از هیستروسکوپی رحم انجام دهید را به شما یادآوری خواهد کرد.
عمل هیستروسکوپی رحم چگونه انجام می شود؟
جراحی هیستروسکوپی رحم با بیهوشی عمومی آغاز می شود. در ابتدا متخصص زنان به کمک وسیله ای به نام اسپکولوم، دهانه رحم را باز می کند. سپس ابزار هیستروسکوپی از طریق واژن وارد رحم می شود. هیستروسکوپ یک ابزار میله مانند باریک است که در انتهای آن یک دوربین قرار دارد. هیستروسکوپ ار طریق دهانه رحم وارد رحم می شود. سپس گاز دی اکسید کربن یا نوعی محلول خاص از طریق این ابزار به رحم تزریق می شود تا حفره رحمی باز شود و پزشک بتواند به راحتی داخل رحم را بررسی کند. ابزار استفاده شده برای این روش درمانی، دو مسیر دارد که یکی برای ورود و خروج مایعات و درگیری برای ورود ابزار جراحی است.
معمولا بعد از هیستروسکوپی رحم، نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست و بیمار می تواند بعد از آن مرخص شود. عمل هیستروسکوپی تشخیصی می تواند بصورت سرپایی در مطب هم انجام شود که طی این عمل بیمار هوشیار است و می تواند درون حفره رحم خود را ببیند.
مزایای هیستروسکوپی رحم
هیستروسکوپی رحم می تواند به جراح شما این امکان را بدهد که با یک جراحی شرایط را تشخیص داده و درمان کند. علاوه بر این، هیستروسکوپی رحم جراحی دقیق و هم کم تهاجمی است. هیستروسکوپی رحم می‌تواند به جراح اجازه دهد تا ناهنجاری‌ها را بیابد و بدون آسیب رساندن به بافت اطراف آن‌ها را حذف کند.
عوارض هیستروسکوپی رحم
هیستروسکوپی رحم یک روش بی خطر و ایمن است که در صورتی که بطور اصولی انجام گیرد هیچ عارضه قابل توجهی به همراه نخواهد داشت. اما مانند هر جراحی دیگری، هیستروسکوپی در برخی موارد ممکن است عوارضی داشته باشد. عوارض هیستروسکوپی رحم، در کمتر از 1٪ موارد رخ می دهد و می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت
- خونریزی شدید
- درد های شدید شکمی و بیماری التهابی لگن
- واکنش به بیهوشی ویا واکنش به ماده ای که برای بزرگ کردن رحم استفاده می شود
- صدمه به دهانه رحم، روده یا مثانه
مدت زمان عمل هیستروسکوپی رحم
هیستروسکوپی رحم بصورت سرپایی انجام می شود و معمولا 30 دقیقه تا یک ساعت زمان می برد. مدت زمان مورد نیاز برای این روش، به تشخیصی یا درمانی بودن آن بستگی دارد. بعد از هیستروسکوپی رحم، بیمار می تواند در همان روز مرخص شود. معمولا هیستروسکوپی تشخیصی به زمان کمتری نیاز دارد. هیستروسکوپی بهتر است یک هفته بعد از دوره قاعدگی و قبل از شروع تخمک گذاری انجام شود.
مراقبت های بعد از هیستروسکوپی رحم
بسیاری از بانوان پس از انجام هیستروسکوپی زحم می توانند به منزل بازگردند و کار های عادی و روزمره خود را انجام دهند، اما برخی دیگر ممکن است به استراحت نیاز داشته باشند. در صورت استفاده از بیهوشی عمومی، فرد احتمالا به یک تا دو روز استراحت نیاز خواهد داشت.
بعد از هیستروسکوپی رحم ممکن است در ناحیه رحم خود دردی مشابه در قاعدگی را تجربه کنید و همچنین ممکن است تا چند روز لکه بینی یا خونریزی داشته باشید. این عوارض طبیعی هستند؛ اما در صورتی که درد و خونریزی شدید و غیر عادی را تجربه کردید، بهتر است به پزشک اطلاع دهید. برای کاهش خطر عفونت، بهتر است فرد تا یک هفته رابطه جنسی نداشته باشد.
هزینه عمل هیستروسکوپی رحم
به طورکلی هزینه عمل متفاوت است و به عوامل متعددی بستگی دارد، برای مثال، تجهیزات استفاده شده، درمانی یا تشخیصی بودن هیستروسکوپی و تخصص جراح. بهتر است برای اطلاع از هزینه و مشاوره درمورد این روش تشخیصی به بهترین متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. به این منظور می توانید با مطب دکتر رویا شهریاری پور تماس حاصل فرمایید.
